CUMHURBAŞKANLIĞINA İSTİHBARAT TOPLAMA YETKİSİ VE ÖRTÜLÜ ÖDENEK HAKKI VERİLDİ

Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda “Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi” de kabul edildi. İçişleri Bakanı Sebahattin Öztürk, TBMM Genel Kurulu’nda görüşmeleri devam eden torba yasa tasarısına önerge vererek yeni bir madde ihdasında bulundu. Kabul edilen önergeye göre; Cumhurbaşkanına istihbarat toplama yetkisi veriliyor, örtülü ödenek kullanma yetkisi getiriliyor. Teklif kabul edildi.

Önerge de “5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 24. Maddesinin birinci fıkrasında yer alan ‘Hükümet icapları’ ibaresi ‘Devlet ve Hükümet icapları’ şeklinde, ‘Başbakanlık bütçesine’ ibaresi ‘Cumhurbaşkanlığı ve Başbakanlık bütçelerine’ şeklinde, ve ‘Başbakanın ailesinin’ ibaresi ‘Cumhurbaşkanının, Başbakanın ve ailelerinin’ şeklinde değiştiriliyor. ‘Cumhurbaşkanlığı bütçesindeki ödenekler bakımından ikinci ve üçüncü fıkralar kapsamında yer alan hukuklar Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile belirlenir ve uygulanır.’ hükmü ekleniyor. Önergeye gerekçe olarak, kapalı istihbarat ve savunma hizmetleri, devletin milli güvenliği ve yüksek menfaatleri ile devlet itibarının gerekleri, siyasi, sosyal ve kültürel amaçlar ve olağanüstü hizmetlerle ilgili devlet icapları için kullanılmak üzere Cumhurbaşkanlığı bütçesine örtülü ödenek konulması gösterildi.

Muhalefet partileri önergeye tepki gösterdi. MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural, “Anayasa gereğince Cumhurbaşkanına tanınan görevler vardır. Cumhurbaşkanının görevleri içerisinde, bu önergede yazıldığı gibi istihbarat yapmak yoktur, icrai görevi yoktur. Cumhurbaşkanı makamının yürütmeyle ilgili görevleri tadat edilmiştir. Cumhurbaşkanı makamının bunun dışında hiçbir görevi yoktur. Anayasa gereğince Cumhurbaşkanına tanınmamış bir görevi ifa etmek amacıyla bir ödenek konulması mümkün değildir, dolayısıyla görevi değil. Bununla ilgili, yürütmeyle ilgili yapacağı görevleri Anayasa’da tadat edilmiştir. Tadat edilen bu görevler içerisinde istihbarat yapmak, kapalı istihbarat, kapalı savunma hizmetleri gibi birtakım şeyler yazılı değildir. Dolayısıyla, yazılı olmayan bir görevi ifa etmek üzere kaynak vermek mümkün değildir. Bu, Anayasa gereğince doğrudan doğruya, açıkçası sizin bunu Komisyonun şeyine dahi sunmamanız gerektiği gayet açık ve net. Bu, fillî olarak Cumhurbaşkanının görevlerini farklı bir şekilde yaptırma eğilimidir. Gerekçeden bu gayet açık ve net bir şekilde anlaşılmaktadır.” dedi.

CHP Grup Başkanvekili Akif Hamzaçebi ise “Bu maddeyi işleme koymanız mümkün değildir, Anayasa’ya aykırıdır Sayın Başkan. Anayasamıza göre Cumhurbaşkanı tarafsızdır. Bugünkü Cumhurbaşkanı “Ben tarafsız değilim. Parlamenter sistem bekleme odasına alınmıştır.” dese de Anayasa, Cumhurbaşkanına tarafsız bir konum vermiştir ve yürütmeyle ilgili görevleri de bellidir. Cumhurbaşkanı yürütmeyle ilgili görevlerinden dolayı tarafsız olması nedeniyle sorumsuzdur. Sorumluluğu olmayan, Anayasa gereği sorumsuz olan bir Cumhurbaşkanına istihbarat hizmetleriyle ilgili, doğrudan yürütmeyle ilgili, devletin gizli istihbarat faaliyetleriyle ilgili bir işlemi, bir görevi vermek mümkün değildir. Tam anlamıyla -eğer bu işlem görürse, kabul edilirse- gerçekten bu önergeyle parlamenter sistem bekleme odasına alınmış olacaktır; bu anayasal darbedir. Şimdi, burada Cumhurbaşkanına örtülü ödenek verilmektedir ve normal örtülü ödenek sisteminden de ayrılınmaktadır. Örtülü ödenek bugüne kadar başbakanların namusuna emanet edilmiş olan bir paradır, o kullanır. Bir sistem kurulmuştur; başbakanın örtülü ödenekten kullandığı rakamlarla ilgili olarak başbakan kimseye hesap vermez. Bu sisteme göre oradan yapılan harcamalar başbakan, maliye bakanı ve ilgili tarafından imzalanan kararname esaslarına göre gerçekleştirilir; üçlü bir sistem vardır. Şimdi, Hükûmetin vermiş olduğu önergeyle bu üçlü sistem terk ediliyor; bunun nereye harcanacağı, kime verileceği konusunda Cumhurbaşkanı hiç kimseye hesap vermeyecektir. Başbakanın bunu paylaştığı iki tane bakanı var, üçü birlikte imza ediyor; Cumhurbaşkanı tek imzayla bu parayı istediği gibi kullanacak.” diye konuştu.

cihan